Κριτικές και εναλλακτικές προσεγγίσεις. Κριτική ψυχιατρική. Κριτική ψυχολογία

Η αντιψυχιατρική στην "εποχή της αμφισβήτησης"

Βιωματικές μαρτυρίες

Σελίδες από την ιστορία της τρέλας

Τρέλα και Τέχνη / Τρέλα και Λογοτεχνία

Art Brut / Ακατέργαστη Τέχνη

Hugues Merle, "Η τρελλή του Ετρετά"

«[Η τρέλα είναι] μια ειδική στρατηγική που εφευρίσκει ένας άνθρωπος
για να μπορέσει να επιβιώσει σε μια κατάσταση που δεν είναι βιώσιμη.»
(Ronald Laing)[1] 

    Την περίοδο 1871-1872, ο Γάλλος ζωγράφος Υγκ Μερλ (Hugues Merle) δημιούργησε δύο (τουλάχιστον) πίνακες που παριστάνουν την "τρελλή του Ετρετά" [Étretat], μια νεαρή δυστυχισμένη γυναίκα που σίγουρα συναντούσε στους δρόμους του ομώνυμου νορμανδικού χωριού, φημισμένου τουριστικού θέρετρου από τα μέσα του 19ου αιώνα, όπου ο ίδιος διέθετε κατοικία, όπως και πολλοί άλλοι καλλιτέχνες της εποχής. 

Hugues Merle
"Η τρελλή του Ετρετά"
 
 

    Ο πρώτος πίνακας ("Η τρελλή του Ετρετά") που παραθέτουμε και που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Κράισλερ (Chrysler Museum of Art) στο Νόρφολκ της Βιρτζίνια, παριστάνει μια νεαρή, σχεδόν έφηβη κοπέλα φτωχικά ντυμένη και ατημέλητη να κάθεται δίπλα σ' ένα πηγάδι κάπου στην εξοχή. Κρατά τρυφερά στην αγκαλιά της σαν να ήτανε μωρό ένα κούτσουρο τυλιγμένο σε κουβέρτα, με ένα μωρουδίστικο σκουφάκι στο "κεφάλι" του. Στα χαρακτηριστικά τού προσώπου της αποτυπωμένος ένας ανείπωτος, αβάσταχτος πόνος, συνδεδεμένος ίσως με μια τραγική απώλεια ή μια σφοδρή επιθυμία που δεν έμελλε ποτέ να πραγματοποιηθεί. 



Hugues Merle
Καρμέλλα, η φτωχή τρελλή"

    Στον δεύτερο πίνακα ("Καρμέλλα, η φτωχή τρελλή") που ανήκει σε ιδιωτική συλλογή και που η δημιουργία του προηγήθηκε χρονικά, η "τρελλή" δεν είναι μόνη. Πίσω της βρίσκονται δυο νεαρές κοπέλες της αστικής τάξης που την παρατηρούν χωρίς συναισθηματική συμμετοχή ως αξιοπερίεργο πλάσμα (όπως συνέβαινε συχνά την ίδια εποχή με τους αριστοκράτες και τους αστούς οι οποίοι επισκέπτονταν τα ψυχιατρικά άσυλα έναντι αντιτίμου για να διασκεδάσουν με την εμφάνιση και τις συμπεριφορές των εγκλείστων) και μπροστά της δυο μικρά παιδιά, ένα αγόρι και ένα μεγαλύτερο κορίτσι που την κοιτούν ακίνητα, με απορία και με κάποια συμπόνια… 

Σ. Κ.   

-----------------

1. Thomas Szasz & Ronald. Laing, Δύο δοκίμια για τη ψυχιατρική καταπίεση, εκδ. Ελεύθερος τύπος, 1980.



    Σχετικές αναρτήσεις:


Otto Dix
"Η τρελή του Σαίντ-Μαρί-α-Πυ"

Émile Signol
"Η τρέλα της νύμφης του Λαμερμούρ"


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου