Η τρέλα και τα φρενοκομεία στο έργο του εξπρεσιονιστή ζωγράφου Heinrich Ehmsen

Heinrich Ehmsen
"Στο φρενοκομείο" ["Im Irrenhaus", 1925]
Νέα Εθνική Πινακοθήκη, Βερολίνο
[Neue Nationalgalerie, Berlin]
Heinrich Ehmsen
"Φρενοκομείο" ["Irrenhaus", 1925]
Πινακοθήκη Μόριτζμπουργκ, Χάλλε
[Staatliche Galerie Moritzburg, Halle]

    Ο Χάινριχ Έμσεν (Heinrich Ehmsen) γεννήθηκε στο Κίελο το 1886. Ήταν το πέμπτο παιδί ενός φτωχού καλαθοποιού που δυσκολευόταν πολύ να τα βγάλει πέρα, και έτσι από τα έξι του χρόνια ο μικρός Χάινριχ αναγκάσθηκε να βοηθά τον πατέρα του στην ύφανση των καλαθιών. Όταν όμως έγινε δεκαπέντε χρονών αποφάσισε να γίνει ζωγράφος. Παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου και ζωγραφικής αρχικά στο Κίελο και αργότερα στο Ντίσελντορφ.

    Μετά το τέλος των σπουδών του, και ύστερα από μια ολιγόμηνη παραμονή στο Παρίσι, εγκαταστάθηκε το 1911 στο Μόναχο όπου και παράμεινε μέχρι το 1928. Επηρεάσθηκε πολιτικά και καλλιτεχνικά από τις θέσεις του "Γαλάζιου Καβαλάρη" (Blaue Reiter), της εξπρεσιονιστικής επαναστατικής ομάδας που ίδρυσαν στο Μόναχο ο Βασίλι Καντίσκυ και ο Φραντς Μαρκ, προσχώρησε σ' αυτές, και το έργο του άρχισε να γίνεται πλέον έντονα κριτικό απέναντι στην κοινωνία της εποχής του: Οι απόκληροι, οι περιθωριακοί, οι τρελοί, η φρίκη του πολέμου, η επανάσταση, η ήττα και η καταστολή των σπαρτακιστών[1] αποτέλεσαν συχνά τα θέματα της ζωγραφικής του.

    Το 1932 ταξίδεψε στην Σοβιετική Ένωση όπου και παρέμεινε για ένα περίπου χρόνο. Επιστρέφοντας στη Γερμανία συνελήφθη από την Γκεστάπο και κρατήθηκε για αρκετούς μήνες, ενώ η τέχνη του χαρακτηρίσθηκε "εκφυλισμένη" και οι πίνακές του αφαιρέθηκαν από τις συλλογές των γερμανικών μουσείων. Πέθανε το 1964 στο Βερολίνο.[2] 

Heinrich Ehmsen
"Στο φρενοκομείο", χαρακτικό
["Im Irrenhaus", 1924]


Heinrich Ehmsen
"Κατατονικός στο τρελοκομείο"
["Katatoniker im irrenhauss", 1924]
Heinrich Ehmsen
"Στο φρενοκομείο"
["Im Irrenhaus", 1924]

Heinrich Ehmsen
"Φρενοκομείο"
["Irrenhaus", 1924]
Heinrich Ehmsen
"Στο φρενοκομείο"
["Im Irrenhaus, 1923-1924]

Heinrich Ehmsen
"Ο Κουίντ στο φρενοκομείο"
["Quint im Irrenhaus", 1927]

    O Heinrich Ehmsen δημιούργησε μια σειρά από γκραβούρες για το μυθιστόρημα "Der Narr in Christo Emanuel Quint" (1910) ["Εμάνουελ Κουίντ, ο ένχριστος τρελός"] του Γκέρχαρτ Χάουπτμαν. Κεντρικό πρόσωπο του μυθιστορήματος είναι ο Εμμάνουελ Κουίντ, γιος ενός μαραγκού, ο οποίος πείθεται ολοένα και περισσότερο ότι είναι προορισμένος να σώσει τον κόσμο και ταυτίζεται σταδιακά με το πρόσωπο του Χριστού. Ακολουθούμενος από μια μικρή ομάδα πιστών, που προέρχονται από τα κατώτερα κοινωνικά εξαθλιωμένα στρώματα της βιομηχανοποιημένης Γερμανίας των αρχών του 20ου αιώνα, συναντά τελικά τον θάνατο κατά τη διάρκεια μιας σφοδρής χιονοθύελλας.[3]

Χρήστος Αμπελάς / ΨυχοΑντιΜαχίες    



    Σημειώσεις

1. Ο πίνακάς του "Το τέλος των Σπαρτακιστών" (1919), που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο της Χάλλε, απεικονίζει τις δυνάμεις καταστολής να εκτελούν μαζικά στους έρημους δρόμους τους εξεγερμένους και το άοπλο πλήθος.

2. Heinrich Ehmsen- biography: http://www.heinrich-ehmsen.com/

3. Sylvie Parizet, La Bible dans les littératures du monde, Éditions du Cerf, 2016.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου