"Για να αποφύγουμε μελλοντικές οικονομικές κρίσεις και επιδημίες, όπως αυτή του νέου κορονοϊού, οφείλουμε να αλλάξουμε ριζικά το διατροφικό μας μοντέλο και τις διατροφικές μας συνήθειες."
Η παρούσα πανδημία του κορονοΐού συνδέεται χωρίς καμιά αμφιβολία με την κατανάλωση ζώων. Γι' αυτό άλλωστε η Κίνα από τις 26 Φεβρουαρίου απαγόρεψε τη μεταφορά και την εμπορία αγρίων ζώων με προορισμό την κατανάλωση. Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα της βιολόγου Laura Kurpiers, το 75% των νεοεμφανιζόμενων λοιμωδών ασθενειών προέρχεται από τα ζώα. Αυτό συνέβη με το SARS, με τον HIV, την ιλαρά και με πολλές γρίπες. Η "ισπανική γρίπη" του 1918-19, που προκάλεσε 30 με 100 εκατομμύρια θανάτους, συνδέεται με τον ιό H1N1 που μάλλον προερχόταν από τα πτηνά. Ο υπότυπος H5N1 που εξαπλώνεται από τα ορνιθοτροφεία είναι αποδεδειγμένα υπεύθυνος για τις γρίπες του 1957 και 1968 ("ασιατική γρίπη" και "γρίπη του Χονγκ Κονγκ"), οι οποίες προκάλεσαν πάνω από τρία εκατομμύρια θανάτους. Και δυστυχώς ο ρυθμός των νέων επιδημιών δεν παύει να επιταχύνεται.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μας προειδοποιεί για την αυξανόμενη μικροβιακή ανθεκτικότητα που θα μπορούσε να σκοτώνει 10 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, αν τίποτα δεν γίνει από τώρα μέχρι το 2050. Ήδη σήμερα η ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά θεωρείται υπεύθυνη για 12.500 επιπλέον θανάτους κατ' έτος μόνο στη Γαλλία. Η βιομηχανοποιημένη κτηνοτροφία παίζει σ' αυτό ένα σημαντικό ρόλο: ο περιορισμός των ζώων ευνοεί την ανάπτυξη πολυανθεκτικών βακτηριδίων. Το 33% των αντιβιοτικών που καταναλώνονται στη Γαλλία και το 73% των αντιμικροβιακών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο προορίζονται για την εκτροφή ζώων.[1] Πόσους ακόμη νεκρούς είμαστε διατεθειμένοι να αφήσουμε να προκαλέσει το διατροφικό μας μοντέλο; Χωρίς να υπολογίζουμε τα πολυάριθμα, αμέτρητα θυσιασθέντα ζώα…
Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, όπως ο Serge Morand, συγγραφέας της "Επόμενης πανούκλας" ("La Prochaine peste", εκδόσεις Fayard, 2016), η αποψίλωση των δασών και η μείωση των εδαφών των αγρίων ζώων αυξάνουν δραματικά τους κινδύνους εξάπλωσης ασθενειών επειδή εξαναγκάζουν τα άγρια ζώα να προσεγγίσουν τις κατοικημένες από τους ανθρώπους περιοχές. Η μείωση, επίσης, της βιοποικιλότητας διαταράσσει τα συστήματα ρύθμισης των παθογόνων και διευκολύνει την εξάπλωσή τους. Όπως υποστηρίζει η αφιερωμένη στη βιοποικιλότητα πλατφόρμα του ΟΗΕ θα ήταν λάθος να αγνοήσουμε τα προβλήματα αυτά. Η κτηνοτροφία, που εκμεταλλεύεται το 83% των αγροτικών γαιών για να μας αποδώσει μόνο το 18% των θερμίδων που καταναλώνουμε, είναι η κύρια υπεύθυνη της αποδάσωσης. Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την αποδάσωση του Αμαζονίου, "σε σύγκριση με το 1970, το 91% της επιπλέον αποδασωμένης επιφάνειας μετατράπηκε σε βοσκοτόπια για τα εκτρεφόμενα κοπάδια". Και αυτό χωρίς να προσμετρήσουμε τις φυτείες σόγιας, τα άλευρα της οποίας κατά τα 2/3 προορίζονται για εκτροφή ζώων.
Η παρούσα υγειονομική κρίση και αυτές που πρόκειται να έρθουν μας αναγκάζει να δούμε ότι τα ζωτικά συμφέροντα ανθρώπων και ζώων συγκλίνουν. Όταν βρίσκουμε το χρόνο να αναλογιστούμε τις συλλογικές μας επιλογές (πράγμα που κάνουμε σπάνια) έχουμε την τάση να δικαιολογήσουμε τις παρελθούσες πράξεις μας διατηρώντας πάση θυσία την ίδια πορεία. Για ν' αλλάξουμε κατεύθυνση πρέπει να παραδεχτούμε ότι κάναμε λάθος. Στην παρούσα συγκυρία, όπου η σημασία του πλυσίματος των χεριών βρίσκεται στο προσκήνιο της επικαιρότητας, είναι διδακτικό να θυμηθούμε μια παλιά ιστορία σε σχέση με αυτό.
Πριν τον Παστέρ, η μικροβιακή μόλυνση ήταν άγνωστη και οι γιατροί μπορούσαν να περάσουν από τη νεκροτομή στο θάλαμο τοκετών, χωρίς να πλύνουν τα χέρια τους, γινόμενοι έτσι υπεύθυνοι ενός υψηλού ποσοστού θνησιμότητας που θεωρούνταν αποδεκτό ως αναπόφευκτη μοίρα. Εντούτοις, το 1847, ο Αυστριακός γιατρός Ιγνάτς Ζέμελβαϊς (Ignace Semmelweis) υποστήριξε ότι το πλύσιμο των χεριών από μόνο του θα μπορούσε να μειώσει δραστικά το ποσοστό θνησιμότητας, με αποτέλεσμα να δεχτεί κριτικές και λοιδορίες από τους συναδέλφους του και να εκδιωχθεί από το τμήμα μαιευτικής που υπηρετούσε. Η απόρριψη της προτροπής του, σήμερα απόλυτα αποδεκτής, οφείλεται στη δυσκολία των συναδέλφων του γιατρών της εποχής εκείνης να αναγνωρίσουν την ενοχή τους για όλους αυτούς που πέθαιναν μόνο και μόνο επειδή οι ίδιοι δεν έπαιρναν αυτήν την ελάχιστη προφύλαξη.
Λοιπόν, επειδή η κατανάλωση μας ζωικών προϊόντων κατέστη εδώ και δεκαετίες η κύρια αιτία της κλιματικής υπερθέρμανσης, της κατάρρευσης της χερσαίας και θαλάσσιας βιοποικιλότητας, των νέων επιδημιών και της σφαγής πάνω από όλα εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ζώων κάθε χρόνο, δυσκολευόμαστε και εμείς να ομολογήσουμε ότι αυτή η πρακτική δεν ήταν καθόλου αναγκαία, ούτε για την υγεία μας ούτε για τον πολιτισμό μας. Μπροστά στις διατροφικές καινοτομίες, φυτικά γάλατα και λοιπά φυτικά φιλέτα, που θα μας επέτρεπαν να διατηρήσουμε τις γαστρονομικές και γευστικές μας συνήθειες, κάνουμε τους δύσκολους και εφευρίσκουμε πλείστες δικαιολογίες για να συνεχίσουμε την λανθασμένη πορεία μας χωρίς τίποτα να αλλάξει.
Αυτή η κρίση μας προσφέρει τώρα την ευκαιρία να αλλάξουμε στάση απέναντι στα ζώα, απέναντι στα άλλα είδη. Πριν από 20 χρόνια, την εποχή των "τρελών αγελάδων", ο [ανθρωπολόγος] Κλωντ Λεβί-Στρως μας καλούσε να αμφισβητήσουμε την κατανάλωση κρέατος: «Θα έρθει μια μέρα που η ιδέα ότι, για να τραφούνε, οι άνθρωποι του παρελθόντος εκτρέφαν και σφαγίαζαν ζωντανά πλάσματα και μετά εξέθεταν αυτάρεσκα τις κομματιασμένες σάρκες τους σε βιτρίνες, θα προκαλεί χωρίς αμφιβολία την ίδια απέχθεια και τον ίδιο αποτροπιασμό που ένιωθαν και οι ταξιδιώτες του 16ου και 17ου αιώνα για τα κανιβαλικά γεύματα.»
Είδαμε πως, μέσα σε λίγες μέρες, μια ισχυρή δημόσια θέληση είναι ικανή να αλλάξει άρδην τον τρόπο ζωής μας. Παρά τις βραχυχρόνιες οικονομικές "επιταγές", παρά τις συνήθειες και εις βάρος των ανέσεων μας. Η συλλογική επιλογή μιας διατροφής χωρίς ζωικά προϊόντα θα ήταν πολύ λιγότερο πιεστική από αυτήν που υφιστάμεθα σήμερα. Η καλύτερη προφύλαξη για να αποφύγουμε την επανάληψη υγειονομικών και οικονομικών κρίσεων σαν αυτήν που περνάμε σήμερα, θα ήταν λοιπόν να μυήσουμε την κοινωνία σε μια φυτική διατροφή και να ανακατευθύνουμε τη γεωργία προς τη διατροφή ανθρώπων και όχι ετρεφόμενων ζώων.[2]
1. Στα ενσταβλισμένα ζώα δεν χορηγούνται μόνον αντιβιοτικά και ορμόνες αλλά και ισχυρές δόσεις νευροληπτικών ("ανιψυχωτικών") για να παραμείνουν ήρεμα παρά τον αφύσικο εγκλεισμό τους. ("Η χλωροπρομαζίνη και τα αντι-ψυχωτικά")
2. Δείτε επίσης πάνω στο ίδιο θέμα απόσπασμα από την προφητική ομιλία (με τίτλο "Πανδημίες: Ιστορία και Πρόληψη") που έδωσε το 2008 ο Αμερικανός παθολόγος-καθηγητής και συγγραφέας Μίκαελ Γκρέγκερ (Michael Greger), όπου και προβλέπει την προσεχή εμφάνιση νέως καταστροφικών και θανατηφόρων επιδημιών, αν τίποτα δεν αλλάξει στο μοντέλο κτηνοτροφίας και διατροφής μας και στο τρόπο φυσικά συμπεριφοράς μας απέναντι στη φύση και τα πλάσματά της.
Άρθρο συλλογικότητας Γάλλων γιατρών, βιολόγων… και ακτιβιστών που δημοσιεύτηκε, με αφορμή την πρόσφατη πανδημία, στη γαλλική εφημερίδα Libération (Éviter les prochaines crises en changeant de modèle alimentaire), όπου και η λίστα των υπογραφόντων.
 |
| Louis Duveau, "La peste d'Elliant", 1849. (Λουί Ντυβώ, "Η πανούκλα στο Ελλιάν") |
Η παρούσα πανδημία του κορονοΐού συνδέεται χωρίς καμιά αμφιβολία με την κατανάλωση ζώων. Γι' αυτό άλλωστε η Κίνα από τις 26 Φεβρουαρίου απαγόρεψε τη μεταφορά και την εμπορία αγρίων ζώων με προορισμό την κατανάλωση. Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα της βιολόγου Laura Kurpiers, το 75% των νεοεμφανιζόμενων λοιμωδών ασθενειών προέρχεται από τα ζώα. Αυτό συνέβη με το SARS, με τον HIV, την ιλαρά και με πολλές γρίπες. Η "ισπανική γρίπη" του 1918-19, που προκάλεσε 30 με 100 εκατομμύρια θανάτους, συνδέεται με τον ιό H1N1 που μάλλον προερχόταν από τα πτηνά. Ο υπότυπος H5N1 που εξαπλώνεται από τα ορνιθοτροφεία είναι αποδεδειγμένα υπεύθυνος για τις γρίπες του 1957 και 1968 ("ασιατική γρίπη" και "γρίπη του Χονγκ Κονγκ"), οι οποίες προκάλεσαν πάνω από τρία εκατομμύρια θανάτους. Και δυστυχώς ο ρυθμός των νέων επιδημιών δεν παύει να επιταχύνεται.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μας προειδοποιεί για την αυξανόμενη μικροβιακή ανθεκτικότητα που θα μπορούσε να σκοτώνει 10 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, αν τίποτα δεν γίνει από τώρα μέχρι το 2050. Ήδη σήμερα η ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά θεωρείται υπεύθυνη για 12.500 επιπλέον θανάτους κατ' έτος μόνο στη Γαλλία. Η βιομηχανοποιημένη κτηνοτροφία παίζει σ' αυτό ένα σημαντικό ρόλο: ο περιορισμός των ζώων ευνοεί την ανάπτυξη πολυανθεκτικών βακτηριδίων. Το 33% των αντιβιοτικών που καταναλώνονται στη Γαλλία και το 73% των αντιμικροβιακών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο προορίζονται για την εκτροφή ζώων.[1] Πόσους ακόμη νεκρούς είμαστε διατεθειμένοι να αφήσουμε να προκαλέσει το διατροφικό μας μοντέλο; Χωρίς να υπολογίζουμε τα πολυάριθμα, αμέτρητα θυσιασθέντα ζώα…
Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, όπως ο Serge Morand, συγγραφέας της "Επόμενης πανούκλας" ("La Prochaine peste", εκδόσεις Fayard, 2016), η αποψίλωση των δασών και η μείωση των εδαφών των αγρίων ζώων αυξάνουν δραματικά τους κινδύνους εξάπλωσης ασθενειών επειδή εξαναγκάζουν τα άγρια ζώα να προσεγγίσουν τις κατοικημένες από τους ανθρώπους περιοχές. Η μείωση, επίσης, της βιοποικιλότητας διαταράσσει τα συστήματα ρύθμισης των παθογόνων και διευκολύνει την εξάπλωσή τους. Όπως υποστηρίζει η αφιερωμένη στη βιοποικιλότητα πλατφόρμα του ΟΗΕ θα ήταν λάθος να αγνοήσουμε τα προβλήματα αυτά. Η κτηνοτροφία, που εκμεταλλεύεται το 83% των αγροτικών γαιών για να μας αποδώσει μόνο το 18% των θερμίδων που καταναλώνουμε, είναι η κύρια υπεύθυνη της αποδάσωσης. Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την αποδάσωση του Αμαζονίου, "σε σύγκριση με το 1970, το 91% της επιπλέον αποδασωμένης επιφάνειας μετατράπηκε σε βοσκοτόπια για τα εκτρεφόμενα κοπάδια". Και αυτό χωρίς να προσμετρήσουμε τις φυτείες σόγιας, τα άλευρα της οποίας κατά τα 2/3 προορίζονται για εκτροφή ζώων.
Νίπτουμε τας χείρας μας;
Η παρούσα υγειονομική κρίση και αυτές που πρόκειται να έρθουν μας αναγκάζει να δούμε ότι τα ζωτικά συμφέροντα ανθρώπων και ζώων συγκλίνουν. Όταν βρίσκουμε το χρόνο να αναλογιστούμε τις συλλογικές μας επιλογές (πράγμα που κάνουμε σπάνια) έχουμε την τάση να δικαιολογήσουμε τις παρελθούσες πράξεις μας διατηρώντας πάση θυσία την ίδια πορεία. Για ν' αλλάξουμε κατεύθυνση πρέπει να παραδεχτούμε ότι κάναμε λάθος. Στην παρούσα συγκυρία, όπου η σημασία του πλυσίματος των χεριών βρίσκεται στο προσκήνιο της επικαιρότητας, είναι διδακτικό να θυμηθούμε μια παλιά ιστορία σε σχέση με αυτό.
Πριν τον Παστέρ, η μικροβιακή μόλυνση ήταν άγνωστη και οι γιατροί μπορούσαν να περάσουν από τη νεκροτομή στο θάλαμο τοκετών, χωρίς να πλύνουν τα χέρια τους, γινόμενοι έτσι υπεύθυνοι ενός υψηλού ποσοστού θνησιμότητας που θεωρούνταν αποδεκτό ως αναπόφευκτη μοίρα. Εντούτοις, το 1847, ο Αυστριακός γιατρός Ιγνάτς Ζέμελβαϊς (Ignace Semmelweis) υποστήριξε ότι το πλύσιμο των χεριών από μόνο του θα μπορούσε να μειώσει δραστικά το ποσοστό θνησιμότητας, με αποτέλεσμα να δεχτεί κριτικές και λοιδορίες από τους συναδέλφους του και να εκδιωχθεί από το τμήμα μαιευτικής που υπηρετούσε. Η απόρριψη της προτροπής του, σήμερα απόλυτα αποδεκτής, οφείλεται στη δυσκολία των συναδέλφων του γιατρών της εποχής εκείνης να αναγνωρίσουν την ενοχή τους για όλους αυτούς που πέθαιναν μόνο και μόνο επειδή οι ίδιοι δεν έπαιρναν αυτήν την ελάχιστη προφύλαξη.
Λοιπόν, επειδή η κατανάλωση μας ζωικών προϊόντων κατέστη εδώ και δεκαετίες η κύρια αιτία της κλιματικής υπερθέρμανσης, της κατάρρευσης της χερσαίας και θαλάσσιας βιοποικιλότητας, των νέων επιδημιών και της σφαγής πάνω από όλα εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ζώων κάθε χρόνο, δυσκολευόμαστε και εμείς να ομολογήσουμε ότι αυτή η πρακτική δεν ήταν καθόλου αναγκαία, ούτε για την υγεία μας ούτε για τον πολιτισμό μας. Μπροστά στις διατροφικές καινοτομίες, φυτικά γάλατα και λοιπά φυτικά φιλέτα, που θα μας επέτρεπαν να διατηρήσουμε τις γαστρονομικές και γευστικές μας συνήθειες, κάνουμε τους δύσκολους και εφευρίσκουμε πλείστες δικαιολογίες για να συνεχίσουμε την λανθασμένη πορεία μας χωρίς τίποτα να αλλάξει.
Αυτή η κρίση μας προσφέρει τώρα την ευκαιρία να αλλάξουμε στάση απέναντι στα ζώα, απέναντι στα άλλα είδη. Πριν από 20 χρόνια, την εποχή των "τρελών αγελάδων", ο [ανθρωπολόγος] Κλωντ Λεβί-Στρως μας καλούσε να αμφισβητήσουμε την κατανάλωση κρέατος: «Θα έρθει μια μέρα που η ιδέα ότι, για να τραφούνε, οι άνθρωποι του παρελθόντος εκτρέφαν και σφαγίαζαν ζωντανά πλάσματα και μετά εξέθεταν αυτάρεσκα τις κομματιασμένες σάρκες τους σε βιτρίνες, θα προκαλεί χωρίς αμφιβολία την ίδια απέχθεια και τον ίδιο αποτροπιασμό που ένιωθαν και οι ταξιδιώτες του 16ου και 17ου αιώνα για τα κανιβαλικά γεύματα.»
Είδαμε πως, μέσα σε λίγες μέρες, μια ισχυρή δημόσια θέληση είναι ικανή να αλλάξει άρδην τον τρόπο ζωής μας. Παρά τις βραχυχρόνιες οικονομικές "επιταγές", παρά τις συνήθειες και εις βάρος των ανέσεων μας. Η συλλογική επιλογή μιας διατροφής χωρίς ζωικά προϊόντα θα ήταν πολύ λιγότερο πιεστική από αυτήν που υφιστάμεθα σήμερα. Η καλύτερη προφύλαξη για να αποφύγουμε την επανάληψη υγειονομικών και οικονομικών κρίσεων σαν αυτήν που περνάμε σήμερα, θα ήταν λοιπόν να μυήσουμε την κοινωνία σε μια φυτική διατροφή και να ανακατευθύνουμε τη γεωργία προς τη διατροφή ανθρώπων και όχι ετρεφόμενων ζώων.[2]
1. Στα ενσταβλισμένα ζώα δεν χορηγούνται μόνον αντιβιοτικά και ορμόνες αλλά και ισχυρές δόσεις νευροληπτικών ("ανιψυχωτικών") για να παραμείνουν ήρεμα παρά τον αφύσικο εγκλεισμό τους. ("Η χλωροπρομαζίνη και τα αντι-ψυχωτικά")
2. Δείτε επίσης πάνω στο ίδιο θέμα απόσπασμα από την προφητική ομιλία (με τίτλο "Πανδημίες: Ιστορία και Πρόληψη") που έδωσε το 2008 ο Αμερικανός παθολόγος-καθηγητής και συγγραφέας Μίκαελ Γκρέγκερ (Michael Greger), όπου και προβλέπει την προσεχή εμφάνιση νέως καταστροφικών και θανατηφόρων επιδημιών, αν τίποτα δεν αλλάξει στο μοντέλο κτηνοτροφίας και διατροφής μας και στο τρόπο φυσικά συμπεριφοράς μας απέναντι στη φύση και τα πλάσματά της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου