Έργα τέχνης από το Μουσείο του Δρομοκαΐτειου ψυχιατρείου. Μια έκθεση στην Αθήνα

Έργα "Αγνώστου" (1) από τη συλλογή του Δρομοκαΐτειου ψυχιατρείου
Ακατέργαστη Τέχνη (Art Brut)

    Το Μουσείο του Δρομοκαΐτειου ψυχιατρείου, ελάχιστα γνωστό στο ευρύτερο κοινό, ιδρύθηκε το 1995 και περιλαμβάνει, ανάμεσα σε άλλες κατηγορίες εκθεμάτων, και μια συλλογή με εικαστικά έργα έγκλειστων ψυχικά πασχόντων[1]: έργα αναγνωρισμένων ζωγράφων που νοσηλεύτηκαν για κάποιο διάστημα της ζωής τους στο ίδρυμα, όπως ο Ανδρέας Κρυστάλλης, ή λιγότερο γνωστών, όπως ο ρωσικής καταγωγής Βαλεντίνος Ίλβες, αλλά και έργα "αγνώστων" αυτοδίδακτων ζωγράφων της ακατέργαστης τέχνης (art brut). Η ύπαρξη αυτών των "Αγνώστων" στη συλλογή, τα έργα των οποίων δεν στερούνται νοήματος ή αξίας, λέει δυστυχώς πολλά για τον απαξιωτικό τρόπο που οι ψυχίατροι και γενικότερα το ασυλιακό προσωπικό αντιμετώπιζε μέχρι πρόσφατα τις καλλιτεχνικές δημιουργίες των έγκλειστων -και κοινωνικά άσημων- τροφίμων.

Έργο "Αγνώστου" (2) από τη συλλογή του Δρομοκαΐτειου ψυχιατρείου
Ακατέργαστη Τέχνη (Art Brut)

Έργα "Αγνώστου" (3) από τη συλλογή του Δρομοκαΐτειου ψυχιατρείου
Ακατέργαστη Τέχνη (Art Brut)

Έργο του Βαλεντίνο Ίλβες
(Valentino Ilves)


    Ο Βαλεντίνο Ίλβες γεννήθηκε στη Ρωσία το 1900. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, σε άγνωστη χρονολογία, και άρχισε να κερδίζει τη ζωή του ζωγραφίζοντας προσόψεις κινηματογραφικών αιθουσών. Σύμφωνα με τα ελάχιστα στοιχεία του ψυχιατρικού του φακέλου, το καλοκαίρι του 1948 παρουσίασε ιδέες δίωξης και επιδράσεως -έλεγε ότι η Τσέκα, η διαβόητη μυστική αστυνομία του σοβιετικού καθεστώτος, του "έριχνε ηλεκτρικά κύματα για να τον κάψει" ή ότι ήθελαν να τον σκοτώσουν οι αντάρτες του Ε.Α.Μ.- και κλείσθηκε στο Αιγινήτειο Ψυχιατρείο με τη διάγνωση της σχιζοφρένειας. Αργότερα μεταφέρθηκε στο Δρομοκαΐτειο, όπου παρέμεινε έγκλειστος για είκοσι χρόνια, ζωγραφίζοντας αρκετά έργα, έως ότου δραπέτευσε και τα ίχνη του χάθηκαν οριστικά.[2]

Έργο του Βαλεντίνο Ίλβες
(Valentino Ilves)

Έργα του Νικολάου Τράγκα

    Ο Νικόλαος Τράγκας (γεννημένος το 1931) κλείστηκε στο ψυχιατρείο σε νεαρή ηλικία (ήταν τότε φοιτητής της ιατρικής), και παρέμεινε έγκλειστος για 35 χρόνια. "Ζωγράφιζε ακατάπαυστα, χρησιμοποιώντας φτηνά υλικά", μας λέει το ελλιπές πληροφοριακό φυλλάδιο της έκθεσης...



1. "Τέχνη και Ψυχιατρική. Έργα τέχνης από το μουσείο του Δρομοκαϊτείου Νοσοκομείου", Στοart Κοραή, 3-31 Δεκεμβρίου 2019.

2. Μαρία Φαφαλιού, Ιερά Οδός 343 - Μαρτυρίες από το Δρομοκαΐτειο, σελ, 240-242, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2018.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου